از جمله مسائلی که در حوزه جامعه شناسی قابل تامل و بررسی است؛ مسائل مربوط به اوضاع جمعیتی یک جامعه است که عدم توجه به آن می تواند شرایط نامساعدی را برای زندگی اجتماعی افراد به وجود آورد و حیات اجتماعی آن جامعه را به خطر اندازد. مقاله حاضر که با هدف شناخت و مقایسه مسائل جمعیتی موثر بر حیات اجتماعی ایران و تاجیکستان انجام گرفته است حاصل مطالعه اکشافی و عملیات میدانی است که ضمن توجه به تشابهات فرهن...

در دهه های گذشته بر کاهش جمعیت، و در دهه نود بر افزایش جمعیت تأکید می شود. به راستی علت این تفاو تها در سیاست گزاری چیست؟ نوشتار حاضر، بخشی از این مسئله را مورد کاوش قرار داده و نشان م یدهد فراباورهای جمعیتی، به آن دسته از عناصر واقعی اشاره میکند که در تصمیم گیری های مربوط به سیاست هایِ جمعیتی و رشد مناسب جمعیت در جامعه اسلامی، مؤثر است. در این مقاله، علاوه بر بیان سیاست گزاری های کمی و کیفیِ ج...

جهان اسلام، به سرزمین هایی گفته می شود که در آن مسلمانان دارای بالاترین درصد، نسبت به سایر ادیان هستند. اسلام که بیش از ۱۴ قرن از ظهور آن می گذرد بر اکثر سرزمین های نزدیک و دور دنیا خصوصاً در آسیا، اروپا و آفریقا نفوذ کرده است. از نظر موقعیت جغرافیایی بیش تر کشورهای اسلامی در خاورمیانه، آسیای میانه، شمال آفریقا و جنوب شرقی آسیا واقع شده اند. از مهم ترین مطالعات بر روی کشورهای اسلامی، مطالعه ی کم...

تأثیر تغییرات ساختار جمعیت در پیامدهای اقتصادی و اجتماعی زمینه را برای مطالعه ی پیوند بین جمعیت و توسعه فراهم ساخته است. بسیاری از تحقیقات جمعیت شناختی بر تعیین پذیری تغییرات جمعیت از ساختار اقتصادی و اجتماعی تأکید داشته و این امر همواره با ظهور حوزه های جدید پژوهشی توسعه یافته است. مطالعه ی تأثیر ساختار جمعیت در پیامدهای اقتصادی و اجتماعی به سبب اهمیت آن در سیاست گذاری های کلان اجتماعی و اقتصا...

چکیده هدف از این تحقیق بررسی تأثیرات گذار جمعیتی بر نوسانات جمعیت فعال است. در این پژوهش از روش مطالعه اسنادی استفاده شده و آمارهای موجود مورد تحلیل ثانوی قرار گرفته است. گذار جمعیتی به مرحله ای اطلاق می شود که از سطح بالای مرگ و میر و باروری به سطح پایین در هر دو آن ها می رسد. در اثر پدیده گذار جمعیتی ساختار سنی جمعیت دچار تغییراتی می شود ، بدین ترتیب که از حالتی کاملاً جوان به حالتی کاملاً سال...

تحولات جمعیتی تأثیرات عمده ای در همه ابعاد زندگی جمعی انسان ها می گذارند و شاید در سطح تحلیل کلان، هیچ تجربه بشری را نتوان مستقل از تحولات جمعیتی فرض کرد، هر چند این تأثیرات در برخی از حوزه ها، مانند اقتصاد، راحت تر از بقیه قابل تشخیص باشد. در سطح تحلیل کلان، یکی از مسائل عمده اجتماعی که می تواند تحت تأثیر تحولات جمعیتی قرار گیرد مسائل جنسیتی و از جمله آن ها برابری جنسیتی است. با توجه به نقش و ...

در سده ‏های نخستین تاریخ اسلام، کشورهای اسلامی جزو پیشروترین سرزمین های آن روزگاران بودند، این در حالی است که رفته رفته، عوامل متعددی باعث شد تا سرزمین های اسلامی راه توسعه را کندتر طی نمایند. این عوامل را می‏توان از زوایای مختلفی بررسی کرد و نیز شایسته است برای رهایی از وضعیت موجود این عوامل به دقت بررسی و معضلات ناشی از آنها برطرف شود. بنا بر این بررسی تحولات جمعیتی این کشورها نه تنها به لحاظ...

در بیشتر جوامع انسانی، جنسیت، که در بردارنده ویژگی‏های فرهنگی و اجتماعی جنس است، پایه توزیع نابرابر امکانات، موقعیت‏ها، فرصت‏ها و پاداش‏ها قرار می‏گیرد. مسأله مورد بررسی در اینجا نقش گذار جمعیتی در نگرش نسبت به نابرابری جنسیتی است. از تئوری گذار جمعیتی اول و دوم و همچنین، نظریات چافتز، بوردیو و دایسون به عنوان چارچوب نظری پژوهش استفاده شده است. برای آزمون تجربی مدعای پژوهش با استفاده از مدل ساز...

تحقیق حاضر به بررسی برخی از جلوه های مهم گذار دوم جمعیت در منطقه دو و هجده شهر تهران به عنوان نمایندگان مناطق بالا و پایین شهر تهران، پرداخته است. نمونه آماری زنان ازدواج کرده ای که حداقل پنج سال از زمان اولین ازدواج آن ها سپری شده است، می باشد. جهت جمع آوری اطلاعات مورد نیاز با توجه به فرمول نمونه گیری، نمونه ای با حجم 384 نفری انتخاب و با استفاده از مصاحیه ساخت مند اجرا گردیده است. جهت بررس...